न दिसलेला वाघ

वाघ!!! या नावातच किती दरारा आहे ना, आणी तो एकदम समोर आला तर. तुम्ही रस्त्याच्या मध्ये उभे आहात आणी अचानक तुमच्या gypsy समोर वाघ रोखून उभा असला, आणी क्षणात त्याने झुडपात उभ्या असलेल्या हरिणावर झेप घेतली तर. तुम्ही किर्र घनदाट जंगलात फिरत आहात, आणी अचानक पक्षी सैरभैर उडू लागले, हरीण सांबर पळू लागले आणी पुढच्याच क्षणी वाघाची डरकाळी तुमच्या कानावर आली तर.... 

Just Imagine TIGER in front of you, Directly Looking into your eyes.... Roaring...and Slowly Slowly Reaching Near to U.........

                                                                Wild Roaring Beauty

आता पर्यंत पिंजारातलाच वाघ बघितला होता, पण आम्हाला खरा वाघाचा थरार अनुभवायचा होता. जंगलाचा राजा, त्याचा रुबाब. . . . . हेच सगळ बघण्यासाठी ताडोबा कडे निघालो.

Tadoba has biggest Male TIGER of Asia Named as "WAGHDOH".... "वाघडोह". . . नावातच वजन आहे.

हेमलकसा प्रकल्प बघून झाल्यावर ताडोबकडे निघालो. जुमडे काकांची गाडी तयारच होती. Bags गाडीत टाकल्या आणि गाडी निघाली. वाटेत रस्त्यात आदिवासी मुले तेम्भूर विकत होती, परतताना आम्हाला तोच पैनगंगा नदीचा पूल लागला. view छान असल्यामुळे काकांना गाडी side ला घ्यायला सांगीतली. नदीच पात्र खूप मोठ होत आणी पाणी एकदम स्वच्छ आणी उथळ होत. दुपारची वेळ असल्यामुळे नदीपात्रातील वाळू छान चमकत होती. तीथे थोडी photography झाल्यावर पुन्हा आपली वाट धरली.

Painganga River

१२ वाजत आले होते, चंद्रपूर लाच जेवणाचा halt घेतला. मनसोक्त जेवलो, काकाही सोबत होते, त्याचं गाडीच payment करायचं बाकी होत. बाजूलाच असलेल्या ICICI ATM मध्ये गेलो.. . . . OH MY GOD.... आयुष्यात एव्हडे slow ATM बघीतले नव्हते. मला काही हजार रुपये काढण्यासाठी १५ ते २० मिनिट वाट बघावी लागली. 

चंद्रपूर पासून साधारण २५km असेल ताडोबा मोहरली gate. जाताना आम्हाला कोळास्याची खाण लागली. आता पर्यंत खाण बघीतली नव्हती. फार मोठी होती ती खाण, दुरून बघताना एखाद्या ज्वालामुखी सारखीच भासत होती ती.

मोहरली Gate जस जवळ येत होत तशी उत्सुकता वाढत होती . ताडोबाच्या Buffer Zone च Gate आल. तीथे गाडीची Entry करावी लागते. आम्ही आता ताडोबाच्या जंगलात होतो. रस्ता एकदम Straight अगदी दूर पर्यंत दिसत होता. आत आल्यावर आम्ही सगळे चांगलेच Interest मध्ये आलो होतो. तेव्हाच गाडी मध्ये संदीप ने एक Video Shoot केला. आम्ही त्यात आमचे Views आणी जंगलाच्या राजाला पहायची उत्सुकता सांगत होतो. Video बाकी मस्त आलाय. तेव्हाच मनात एक विचार आला Camera Ready ठेवावा. न जाणो नशीबाने Starting मधेच   १/२ वाघ दिसावेत. (पण तेव्हा माहीत नव्हत न कि यावेळी वाघासाठी आमच्या सगळ्यांच नशीब फुटक होत. ) असो. मोहरली गावापाशी एक Lake आहे तीथे भरपूर पक्षी असतात. मोहरली गावात ताडोबाच्या Main Entry पाशी Forest Rest House कुठे आहे वीचारले. (Forest MTDC च Tent च Booking होत.) हनुमान मंदिरापासून उजव्या हाताला २KM वर MTDC आणी Forest MTDC असे दोघांचे Rest House आहे. तीथे Reception पाशी आमच Booking Confirm करून Tent मध्ये आलो. Tent Accommodation आमच्या विचारा पेक्षा मस्त होत. 2bed with attached bathroom, cooler, cupboard, table. दिवसा ताडोबा मध्ये चांगलाच गरमत, पण सकाळी सकाळी तापमान घटत त्यात त्या Cooler ने चांगलीच थंडी वाजायची. जुमडे काका ताडोबा पर्यंत च होते. त्यांची बाकी Complete केली आणी त्यांना परत भेटण्याचा नीरोप दिला.

आता मुख्य प्रश्न हा होता कि आमची Safari दुसर्या दिवशी दुपारी होती. आणि एव्हडा वेळ आमच्या कडे TimePass साठी काहीही नव्हते. समान Tent मध्ये टाकले आणी आम्ही जरा Resort चा परिसर हिंडून आलो. Resort चा Area मोठा आहे. तिथल्या Tower वर गेलो. तिथून आजूबाजूचा संपूर्ण परिसर न्याहाळता यायचा. दुपारी थोडी झोप काढली. संध्याकाळ झाली तस गावात आणी जवळच्या Lake वर फिरून येऊ म्हटलं. रात्रीच्या जेवणाची पण सोय करायची होती.

Lotus in the Lake

रस्त्याने जाताना आम्हाला एक माकड दिसलं.. . . .  त्याला  बघून एक विचार आला कि. . . . च्या मारी आपण एव्हड्या दूर वाघ बघायला आलोत खर पण समजा. . . . वाघ दिसलाच नाही तर, घरी काय सांगायचं की तीकडे जाऊन काय बघितले तर माकड. ते तर आपल्या कडे पण दिसतात राव. मनात अश्या विचारांना थारा द्यायचा नसतो. . . .  अशे विचार झटकन थांबवले आणी पुढे निघालो.
गावात आलो तिथे मारुतीचे मंदिर होते, आम्ही आलो तो दिवस पण हनुमान जयंती होती. . . . म्हटलं येता येताच हनुमंत चे दर्शन झाले एक गोष्ट तर चांगली झाली. ताडोबा मोहरली gate पाशी Inquiry केली आणि गावात  जेवायची सोय बघायला आलो. आम्ही पुण्यातून येतानाच रुपेश च्या ओळखीने पक्षी तज्ञ किरण पुरंदरे ना भेटून आलो होतो. ताडोबाच्या एकंदरीत Safari च्या माहिती साठी. त्यांनी येथील एका Guide चा Referenceदिला होता. जेवायला वेळ होता तस आम्ही त्या Guide ला शोधले. Guide च्या माहिती प्रमाणे ताडोबाचा मोठा वाघ "वाघडोह" आणी "शिवा" याचं Buffer Zone मध्ये Sighting चालू होत. आम्ही Buffer Zone मध्ये Safari करायचं ठरवले. दुसर्या दिवशी सकाळी Time होता. तेव्हा ताडोबा Buffer Zone Fix केल. जेवण झाल तस Guide ने Tent मध्ये सोडायला Gypsy पाठवली.

सकाळची Safari ६ वाजता होती. लवकर उठण भाग होत, आमचा Safari Driver सचिन ५.३० लाच आला. आम्ही तयारच होतो, आता वेध लागले होते "वाघडोह" च्या दर्शनाचे. हवेत गारवा होता. Buffer Zone च्या Gate पाशी Guide घेतला आणी पुढे निघालो. 

आम्ही सगळेच उत्स्तुक. सगळ्यांच्या नजरा चोहीकडे भिरभिरत होत्या. बारीक आवाजालाही आमचे कान सतर्क होते. मी Camera Ready ठेवला. Gypsy Type गाडीत जाताना एक वेगळाच Feel येत होता. Buffer Zone मधल जंगल चांगलच घनदाट होत. गाडी पुढे जात होती आम्ही डोळ्यात तेल घालून बघत होतो. आमच सर्व लक्ष Guide च्या इशार्या कडे होत. Guide रस्त्याने कुठे वाघांच्या पायाचे ठसे दिसताहेत का बघत होता. गाडीतल्या सगळ्यांच एकच लक्ष होत "वाघ". रस्त्याने आडव्या येणाऱ्या फांद्या आडव्या सारत आम्ही पुढे निघालो. गाडीने Turn घेतला तस एकदम समोर काहीतरी असल्या सारख भास झाला. ते एक सांबर होत. रस्त्याने पुढे आम्हाला गवाही दिसला. प्रचंड मोठा होता. गाडीला धडक दिली असती तर क्षणात गाडी उलटी. 

पुढे एका तळया पाशी आलो. तीथे वाघ पाणी प्यायला येतो अस Guide म्हणाला. तीथे वाट पाहत थांबलो.

Gawa

पाणी असल्यामुळे तीथे पक्षीही भरपूर होते. आता नाव नाही आठवत पण तीथे आम्हाला स्वर्गीय नर्तक दिसला. आकाराने लहान असलेला हा पक्षी त्याचा लांब शेपटीने ओळखला जातो. लांब शेपटी मुळे हवेत उडताना तो नाचत असल्यासारखा दिसतो. पानावठ्या पाशी वाघाच्या पायांचे ठसे Guide ने दाखवले. त्याच्या माहीती प्रमाणे ते कालचे होते. 


वाघ येत नाही म्हणून आम्ही दुसर्या Tower कडे गेलो. १० वाजे पर्यंत पूर्ण Buffer Zone पिंजून काढला पण वाघ काही दिसला नाही. परतताना जरा Mood Off झालेला. पण काही Tension नाही दुपारपासून Core Zone च्या Safari ला जायचं होत.

  दुपारच जेवण उरकल, थोडा आराम केला. संदीपने घरून गुळपोळी आणली होती, तीच खाल्ली. ३ वाजता परत Safari ची तयारी. थोड लवकर जाव लागत, कारण Gate पाशी Gypsy ची भली मोठी रांग लागते. आम्ही पोहोचलो तशी गर्दी झालेली. जवळ जवळ ३०/३५ Gypsy होत्या. Gate पाशी आमच Online Registration दाखवले, ३ वाजले तश्या सगळ्या Gypsy तयार. आत गेल्या गेल्या सगळ्या Gypsy एकदम सुसाट. सगळ्यांची एकदम वाघाला बघण्यासाठी धावाधाव. एक मात्र खर, त्या Gypsy मधून जंगलात तुफानी वेगात फिरताना हिंदी Movie त दाखवता तस आपण कोणत्या Mission वर आहोत अस वाटायचं. 

Tiger Hunt

आम्ही तेलीया तलावा कडे आलो. ताडोबात आतमध्ये ३/४ मोठमोठे तलाव आहेत, तेलीया, तारू, पंधरपोनी. आम्ही पुढे निघालो. Guide नीलकंठ जाता जाता ताडोबाची सर्व माहिती सांगत होता. मनात वाघाची उत्सुकता वाढत होती. जर कोणत्या भागात वाघ असेल तर प्राणी एकमेकांना सतर्कतेचा Call कसा देतात, हे त्यांनी सांगीतल. त्यांची इशारा करायची पद्धत बरोबर लक्षात येते. हरीण एकतर पाय आपटतात किंवा एका विशिष्ट पद्धतीने ओरडतात. Core Zone मधेही ३०/४० किलोमीटर फिरलो पण अजूनही काही चाहूल नव्हती. तसा मध्ये Guide ला दुसर्या एका Guide कडून त्यांच्या Code Language मध्ये Signal मिळाला तशी आमची गाडी Return पांढरपोनी कडे निघाली. तलाव तसा दूर होता पण आमचा Driver ही गाडी चालवण्यात मजबूत होता. त्याने गाडी धुराडा उडवत चांगलीच पळवली. काहीवेळात आम्ही पांढरपोनी ला पोहोचलो. 

Public to see Tiger

Guide ला भेटलेला Signal बरोबर होता. तीथे गाड्यांची गर्दी झालेली. आम्ही पोहोचलो, तेव्हा कळालेली की वाघ तलाव जवळच्या कुरणात झोपलेला आहे. कुरण दूर होत, गाडी तीथ पर्यंत नेऊ शकत नव्हतो. जंगलात पर्यटकांसाठी आणी Guide साठी काही Rules & Regulations असतात त्याचं काटेकोर पणे पालन चालू होत. आमच्या थोड आधी पोहोचलेल्यांना वाघ पाण्यापासून चालत जाताना दिसला होता. सगळेजण त्याच्या उठण्याची वाट बघत होते. काहीही म्हणा राजाच्या Appointment साठी Time हा लागतोच. जवळ जवळ ३६ Gypsy, प्रत्येक Gypsy त नाही म्हटलं तरी ४ जन असे १५० लोक Camera , Binocular धरून तयार होते. पानावठ्या वर पाण्या साठी येणाऱ्या सांबर, हरीण यांनीही Call दिला. म्हणजे वाघ तीथेच होता.

 आता बस आमचे डोळे तिकडेच. मी Camera Full Zoom करून काही दिसतंय का बघितल, कुरणात काहीतरी वेगळ असल्यासारख वाटत होत पण स्पष्ट दिसत नव्हते. मनात विचार आला थोड लवकर आलो असतो तर चालत जाणार्या वाघाचे छान Pics आले असते. असो तीथे येउन भरपूर वेळ झाला होता. पण राजा काही उठत नव्हता. ६ पर्यंत मोहरली Gate ला पोहोचायचं होत. परत २०km जायचं. वाघाला उद्या बघून घेऊ अस म्हणून गाडी परत निघाली.

परतताना आम्ही सगळे शांत होतो. म्हटलं काय राव वाघ चांगला समोर होता. पण काय करणार वेळ आली होती पण ती आमच्या साठी नव्हती. जाताना कदाचित आमच्या सगळ्यांच मन तीथेच होत पांढरपोनी Lake ला वाघाच्या दर्शनासाठी. फक्त गाडी चालवण्याचा आवाज येत होता. उशीर झाला होता तश्या सर्व गाड्या भर भर धूर काढत निघाल्या. सरळ रस्त्यामध्ये उभ राहून बघितल तर नुसते धुराचे लोट आणी जाण्याऱ्या गाड्या दिसत होत्या. कोणास ठाऊक कोणत्या Mission वर निघालेल्या.

Our Tented Stay @ Tadoba

रात्रीच जेवण नीलकंठ कडेच होत. गावातली Light गेलेली मग त्याने जेवायची व्यवस्था मस्त मोकळ्या आकाशाखाली केलेली. झाडाखाली Table टाकला, Torch दिला एकदम मस्त जेवण झाल. 

Footstep of Tigress

सचिनने रात्री Resort वर आणून सोडल. झोपण्याआधी Resort च्या आवारात थोड थांबलो. रात्री तीथे मस्त वाटत होत. मुंबई वरून काही Traveler आले होते त्यांच्याशी गप्पा मारल्या. परत सकाळची Safari होती मग टाकल अंग थोडा वेळ. तीथे काही दिवस उठायचं आवरायचं आणी वाघाच्या शोधात निघायचं याशिवाय काही काम नव्हत. सकाळची Safari ही तशीच गेली, No वाघ. आतापर्यंत आम्ही तीथे हरीण, सांबर, गवा, Wild Dog, मगर, वेगवेगळे पक्षी आणी Ghost Tree एव्हड सगळ बघितल, पण वाघ काही दिसला नाही. Ghost Tree हे संपूर्ण पांढर आणी वेडवाकड वाढलेलं असत. पांढरे असल्यामुळे ते रात्री चमकते आणी दुरून भूता सारखा अनुभव येतो. एव्हड सगळ होत, वाघ काही दिसत नव्हता. सकाळी पण एकाठिकाणी वाघाची चाहूल होती पण पठ्या काही बाहेर आला नाही.

आमच्या Trip च Budget पण वाढल होत, पण रुपेश आणी संदीप ची Hope अजून होती. . . . . नाही हो म्हणता म्हणता दुपारची सफारी Book केली.

Peacock Crossing the Road

हा आता शेवटचा Chance. परत दुपारी तयार. Tadoba Hunt. Guide ला सांगितल्या प्रमाणे Binocular आणून ठेवली होती, दूर कुठे असेल तर बघण्यासाठी. आता कुठेही TimePass न करता गाडी सुसाट निघाली. आम्ही सगळे Lake गाठायचं ठरवले. गाडी भर भर जात होती. तेलीया Cross झाल, पांढरपोनी झाल. तारू पाशी आलो. Still No Clues. इथे Guide ला वाघीण चालत गेल्याच्या खुणा दिसत होत्या, त्या ठस्यांचे थोडे Pics घेतले. . . . त्यांना Follow केल पण काही फायदा नाही. आमची गाडी जंगलाचा कोपरा न कोपरा शोधत होती पण वाघ कुठे दडून बसला होता No Clues.

Driver ने भर भर सगळे Lake आणि वाट तुडवून काढल्या. . . . .  Guide ने येणारा प्रत्येक Call Use केला . . . . . आम्ही Budget वाढवून Additional Safari घेतली. . . . पण वर म्हटलो तस राजाच्या दर्शनासाठी Appointment लागते. जंगलाचा राजा आहे तो, तो त्याच्या शान मध्ये फिरतो. त्याला न कोणाची फिकीर न कोणाची डर. जंगलात आम्ही सगळे छोटे मोठे प्राणी बघीतले पण वाघ काही दिसला नाही. त्याची ही शान आणी रुबाब बघून लोक त्यामागे एव्हडे का वेडे होतात ते कळाल. वाघ पिंजर्यात पण दिसतो हो पण त्याचा घरात जाऊन बघण्यात जो थरार आहे तो कशातच नाही. . . . . इथे ३ दिवस आम्ही वाघासाठी तळ ठोकून बसलो होतो, सकाळ संध्याकाळ त्याचा पाठी धावत होतो पण पठ्या काही गावला नाही. मध्ये वेळ आली होती पण ती हुकली. पण एक न एक दिवस नक्की हा पठ्या गावणार अस म्हणून आम्ही ताडोबा ला अलविदा केल.

ताडोबा म्हणजे वाघ साक्षात वाघ. . . . . .   पुढच्या वेळी बघून घेऊ बेटा तूला.